آیا مصرف الکل باعث ابتلا به زگیل تناسلی و اچ پی وی میشود؟

زگیل تناسلی یکی از شایعترین عفونتهای منتقله از طریق رابطه جنسی (STI) است که توسط ویروس پاپیلوما انسانی (HPV)، به ویژه سویه های ۶ و ۱۱، ایجاد میشود. این زگیلها به صورت تومورهای گوشتی کوچک در ناحیه تناسلی ظاهر میشوند و از طریق تماس جنسی منتقل میشوند. اگرچه عفونت HPV بسیار رایج است، همه موارد به زگیلهای قابل مشاهده منجر نمیشوند و بسیاری از آنها به طور خودکار از بین میروند. بااین حال، عفونتهای پایدار میتوانند مشکلاتی مانند زگیل تناسلی یا حتی در موارد نادر، سرطان ایجاد کنند.

پژوهشهای اخیر رابطه بین مصرف الکل و افزایش خطر ابتلا به زگیل تناسلی را بررسی کرده اند. الکل میتواند بر سیستم ایمنی بدن تأثیر بگذارد و رفتارهای جنسی را تحت تأثیر قرار دهد، که هر دو آسیب پذیری نسبت به عفونتهایی مانند HPV را افزایش میدهند. این مقاله به بررسی شواهد علمی در مورد این رابطه، مکانیسمهای احتمالی، و راههای پیشگیری میپردازد.

مصرف الکل و عفونت HPV

چندین مطالعه به بررسی ارتباط بین مصرف الکل و عفونت HPV، که پیش زمینه زگیل تناسلی است، پرداخته اند. این مطالعات دو مکانیسم اصلی را شناسایی کرده اند:

تأثیر بر سیستم ایمنی

مصرف الکل میتواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کند و مانع از مقابله مؤثر با عفونتهایی مانند HPV شود. مطالعه ای منتشرشده در مجله Epidemiology & Infection (Oh et al., ۲۰۱۴) نشان داد که مصرف کنندگان فعلی الکل در مقایسه با غیرنوشندگان، خطر بالاتری از عفونت پایدار HPV با خطر بالا (HR-HPV) دارند. به طور خاص:

  • مصرف کنندگان فعلی الکل دارای نسبت احتمال (OR) ۲٫۴۹ برای ادامه عفونت HPV در دو سال بودند.
  • کسانی که مصرف زیادی از آبجو (≥۳ لیوان در هر مرتبه) داشتند، OR ۳٫۶۲ داشتند.
  • افرادی که به مدت ۵ سال یا بیشتر الکل مصرف کرده بودند، OR ۲٫۳۳ داشتند.

این مطالعه که بر روی ۹۲۳۰ زن کره ای انجام شد، نشان داد که مصرف سبک تا متوسط الکل ممکن است خطر عفونت پایدار HPV را افزایش دهد، که میتواند به مشکلات جدی مانند سرطان دهانه رحم منجر شود. اگرچه این مطالعه بر روی سویه های پرخطر HPV متمرکز بود، مکانیسمهای مشابه ممکن است برای سویه های کم خطر ایجادکننده زگیل تناسلی نیز صدق کند.

افزایش رفتارهای جنسی پرخطر

مصرف الکل اغلب با افزایش رفتارهای جنسی پرخطر، مانند رابطه جنسی بدون حفاظ، همراه است که میتواند انتقال HPV را تسهیل کند. مطالعه ای بر روی نوجوانان دانمارکی (Tatjana Gazibara et al., ۲۰۲۱) نشان داد که مصرف الکل به صورت binge drinking (نوشیدن سنگین در یک جلسه) با افزایش خطر ابتلا به زگیل تناسلی مرتبط است. نتایج این مطالعه شامل موارد زیر است:

  • نوجوانانی که ۱ تا ۳ بار در ۳۰ روز گذشته binge drinking کرده بودند، نسبت خطر (HR) ۱٫۳۶ داشتند.
  • این رقم برای کسانی که ۴ تا ۶ بار binge drinking کرده بودند، به ۱٫۵۵ و برای بیش از ۶ بار به ۱٫۸۴ افزایش یافت.
  • نوشیدن مداوم در آخر هفته ها نیز با HR ۱٫۶۲ برای ابتلا به زگیل تناسلی همراه بود.

این مطالعه که بر روی ۶۳۶۴۸ دانش آموز انجام شد، نشان داد که الگوهای خاص مصرف الکل، مانند نوشیدن سنگین، میتواند خطر ابتلا به زگیل تناسلی را افزایش دهد، احتمالاً به دلیل افزایش رفتارهای پرخطر جنسی.

مطالعات مستقیم درباره زگیل تناسلی و الکل

برخی مطالعات به طور خاص رابطه بین مصرف الکل و زگیل تناسلی را بررسی کرده اند:

مطالعه Case-Control در واشنگتن

یک مطالعه case-control منتشرشده در Sexually Transmitted Diseases رابطه بین رژیم غذایی، از جمله مصرف الکل، و خطر ابتلا به زگیل تناسلی را بررسی کرد. این مطالعه که بر روی ۱۸۸ بیمار مبتلا به زگیل تناسلی و ۲۴۵ فرد کنترل انجام شد، نتایج زیر را گزارش کرد:

  • مصرف ۲ تا ۴ نوشیدنی الکلی در هفته با دو برابر شدن خطر ابتلا به زگیل تناسلی (OR ۱٫۹، بازه اطمینان ۹۵٪: ۱٫۰–۳٫۶) همراه بود.
  • مصرف ۵ یا بیشتر نوشیدنی در هفته این خطر را بیشتر افزایش داد (OR ۲٫۴، بازه اطمینان ۹۵٪: ۱٫۲–۵٫۱).
  • خطر با افزایش تعداد نوشیدنیها افزایش یافت (P = ۰٫۰۰۶).

این مطالعه نشان داد که حتی مصرف متوسط الکل میتواند خطر ابتلا به زگیل تناسلی را افزایش دهد، حتی پس از تنظیم برای عوامل دیگر مانند رفتار جنسی و سیگار کشیدن.

مطالعه در مردان آمریکایی

مطالعه ای در سال ۲۰۱۴ بر روی مردان آمریکایی (Schabath et al.) نشان داد که مصرف زیاد الکل با افزایش خطر عفونت HPV، از جمله سویه هایی که میتوانند زگیل تناسلی ایجاد کنند، مرتبط است. این مطالعه بر روی بیش از ۱۳۰۰ مرد انجام شد و نشان داد که مصرف الکل میتواند پاسخ ایمنی به HPV را مختل کند.

مکانیسمهای احتمالی

در حالی که مکانیسمهای دقیق افزایش خطر زگیل تناسلی توسط الکل کاملاً مشخص نیست، چندین عامل ممکن است نقش داشته باشند:

سرکوب ایمنی: الکل میتواند پاسخ ایمنی بدن را ضعیف کند و به HPV اجازه دهد پایدار شود و به زگیل تبدیل شود. مطالعات نشان دادهاند که الکل میتواند عملکرد سلولهای ایمنی را مختل کند، که برای پاکسازی ویروس ضروری است.

عوامل رفتاری: مصرف الکل میتواند تصمیم گیریهای مربوط به روابط جنسی ایمن را تحت تأثیر قرار دهد و احتمال انتقال HPV را افزایش دهد. به عنوان مثال، افراد تحت تأثیر الکل ممکن است کمتر از کاندوم استفاده کنند.

تأثیرات اجتماعی: در برخی فرهنگها، مصرف الکل با فعالیتهای اجتماعی همراه است که ممکن است منجر به افزایش تعداد شرکای جنسی شود، که خود یک عامل خطر برای عفونت HPV است.

پیشگیری و توصیه ها

با توجه به ارتباط بین مصرف الکل و افزایش خطر ابتلا به زگیل تناسلی، چندین اقدام پیشگیرانه میتواند مؤثر باشد:

کاهش مصرف الکل

محدود کردن مصرف الکل، به ویژه اجتناب از binge drinking، میتواند خطر پایداری عفونت HPV و در نتیجه زگیل تناسلی را کاهش دهد. مطالعه دانمارکی نشان داد که تعداد کل نوشیدنیهای مصرف شده در هفته به تنهایی با زگیل تناسلی مرتبط نیست، اما الگوهای نوشیدن سنگین تأثیر قابل توجهی دارند.

روشهای جنسی ایمن

استفاده مداوم از کاندوم و روشهای محافظتی دیگر میتواند خطر انتقال HPV را کاهش دهد. اگرچه کاندوم محافظت کامل را تضمین نمیکند، اما به طور قابل توجهی خطر را کاهش میدهد.

واکسیناسیون HPV

واکسیناسیون علیه HPV بسیار مؤثر است و از عفونت با سویه هایی که زگیل تناسلی (HPV-6 و HPV-11) و سرطانهای مرتبط با HPV را ایجاد میکنند، جلوگیری میکند. واکسنهایی مانند گارداسیل برای افراد تا سن ۴۵ سال توصیه میشوند.

آزمایشهای منظم

برای افراد فعال جنسی، انجام آزمایشهای منظم STI میتواند به شناسایی زودهنگام HPV و سایر عفونتها کمک کند. این امر به ویژه برای افرادی که الکل مصرف میکنند و ممکن است در معرض خطر بیشتری باشند، مهم است.

نتیجه گیری

مقالات علمی شواهدی ارائه میدهد که مصرف الکل با افزایش خطر عفونت HPV و، در نتیجه، زگیل تناسلی همراه است. این رابطه احتمالاً از طریق تأثیرات مستقیم الکل بر سیستم ایمنی و تأثیر آن بر رفتار جنسی واسطه میشود. هرچند نیاز به تحقیقات بیشتری برای درک کامل این مکانیسمها وجود دارد، اما یافته های فعلی نشان میدهند که کاهش مصرف الکل و پایبندی به روشهای جنسی ایمن اقدامات مهمی برای کاهش خطر زگیل تناسلی هستند. علاوه بر این، واکسیناسیون HPV و آزمایشهای منظم میتوانند به پیشگیری و تشخیص زودهنگام کمک کنند.

مطالب فوق از لحاظ صحت علمی به تایید دکتر دیانا حسینی رسیده است.